Karnawał w Grecji

Skąd wziął się karnawał w Grecji

Wielkimi krokami zbliżamy się do jednego z weselszych i najwspanialszych okresów w Grecji – karnawału.

Jak zwykle, korzeni wszystkiego, co szalone i radosne, można szukać w starożytnej Grecji, i tak jest i tym razem. Jeśli mówimy o zabawie i karnawale, możemy być pewni, że Dionizos miał w tym swój udział. W ramach kultu Dionizosa, na przełomie grudnia i stycznia odbywały się Małe Dionizje, w marcu i kwietniu – Wielkie Dionizje, w styczniu i lutym – Lenaje, a w lutym i marcu – Anesterie. Świętowanie tych okresów wiązało się z głośnymi, barwnymi procesjami, wytwarzaniem wina i otwieraniem beczek z nowym trunkiem. Nie brakowało również masek, tańców, śpiewów oraz groteskowych rzeźb.

Radosne i huczne obchody karnawałowe pełniły również istotną rolę społeczną. Był to czas, w którym zawieszenie lub złamanie codziennych norm miało prowadzić do oczyszczenia społeczności, rozładowania napięć oraz odrodzenia jej duchowego stanu. Z tego powodu podobne festiwale często były czasem przyzwolenia na wszelkie wykroczenia, nadużycia, brutalność czy wyolbrzymioną, karykaturalną ekspresję.

Jak Grecy świętują karnawał w dzisiejszych czasach?

Karnawał w Grecji nie jest związany z konkretną datą, jednak zazwyczaj odbywa się w lutym. Czasami może rozpocząć się pod koniec stycznia lub trwać aż do połowy marca. Niemniej jednak, zawsze kończy się przed początkiem kalendarzowej wiosny, która przypada na 21 marca. Każdy region, miasto czy wieś zachowały swoje tradycje i zwyczaje, które sięgają daleko wstecz, jednak jedno, co łączy wszystkich Greków, to muzyka, taniec i radość, które wypełniają greckie ulice podczas karnawału. Okres karnawału różni się w zależności od regionu.

20240317_170829

Patra

Największy jest w Patras, mieście położonym na północnym wybrzeżu Peloponezu. Świętowanie zaczyna się już około 17 stycznia, a jego kulminacją jest ostatni weekend przed Czystym Poniedziałkiem. W sobotnią noc organizowana jest parada, która odbywa się po zmroku, natomiast w niedzielę odbywa się widowiskowa parada kolorowych wozów, w której biorą udział tańczący uczestnicy przebrani w grupy. Wówczas ożywają tańce, poszukiwania skarbów i ogólne zamieszanie, a wszystko to przy dźwiękach lokalnego, słodkiego czerwonego wina mavrodafni (gr. μαυροδάφνη). Punktem kulminacyjnym karnawału w Patras jest symboliczne spalenie „króla karnawału” na nabrzeżu przy ulicy Agios Nikolaos, w północnej części portu.

20230222_142047

Kos

Na Kos natomiast, w okresie karnawału, ożywają kamouzeles. Tradycja ta łączy pokolenia, a jej obchody często obejmują lokalne wypieki, obfitość ouzo, charakterystyczne pieśni oraz tańce. W miarę jak zapada noc, przerażające stroje zostają spalone. W domach panuje gościnność – mieszkańcy otwierają swoje drzwi i z radością witają korowód kamouzeles, częstując ich domowymi przysmakami, licząc na ich przychylność, ma to zapewnić ochronę przed strachem. Więcej na temat karnawału na Kos znajdziecie w naszym wpisie „Słów kilka o karnawale na Kos”.

Zakynthos

Również na Zakynthos karnawał obchodzony jest bardzo hucznie. Świętowanie zaczyna się zazwyczaj od poszukiwania skarbów przez utworzone grupy. W okresie karnawału nie brakuje zabaw zarówno dla najmłodszych, jak i dla najstarszych. Wieczorem, w dzień tłustego czwartku (Τσικνοπέμπτη)  do miasta wjeżdża król karnawału. Szkoły na wyspie organizują grupy, które biorą udział w paradzie piccolo (parada dla dzieci), organizowanej tydzień przed główną zabawą. Kulminacją karnawału jest wielka parada organizowana w niedzielę przed Czystym Poniedziałkiem. To wtedy Zakyntyjczycy świętują najhuczniej. Zakynthos ma nawet swoją piosenkę, specjalnie na tę okazję.

20250220_192613

Korfu

Na Korfu z każdej strony widać włoskie wpływy. Podczas karnawału jest to szczególnie widoczne – karnawał nawiązuje do okresu weneckiego. Mieszkańcy zakładają przepiękne stroje, które przypominają te z tamtego okresu. Noszą peruki, zakładają niesamowite maski, a także malują twarze. Szczególnie w stolicy wenecka architektura miasta wprowadza w ten unikalny nastrój.

424589779_1033068924934211_3294020584689600036_n

Jak widać, w Grecji okres karnawału obchodzony jest w sposób bardzo huczny. Niezależnie od wieku, każdy mieszkaniec bawi się wyśmienicie. Spodziewaliście się, że jest to tak ważny okres w życiu Greków? Jeśli będziecie kiedyś w Grecji podczas okresu karnawałowego, musicie wziąć w nim udział – będzie to niezapomniane przeżycie!

Tsiknopémpti i Psychosavvato

Czas przed karnawałem

W tym tygodniu zarówno w Grecji, jak i na wyspie Zakynthos, będzie mnóstwo okazji do radosnego świętowania. To szczególny okres dla miejscowych, pełen chwil spędzonych z rodziną i przyjaciółmi oraz czas na refleksje i wspomnienia. Co więc czeka ich w tym wyjątkowym czasie? Jakie zapachy unoszą się w Zakynthos w lutym? Jakie smaki łączą świat żywych i zmarłych? Zajrzyjmy do skarbca tajemnic…

Τσικνοπέμπτη

Nazwa tego wyjątkowego dnia, pełnego radości dla smakoszy, pochodzi od słów τσικνο (czyt. cikno) oraz πέμπτη (czyt. pempti), gdzie pierwsze oznacza charakterystyczny zapach dymu i pieczonego mięsa, a drugie to po prostu czwartek. Dziś obchodzimy „zadymiony czwartek”, który stanowi grecki odpowiednik polskiego tłustego czwartku, z tą różnicą, że w Polsce świętuje się go na słodko, a w Grecji – wytrawnie. Zapach tego dnia wypełnia całą wyspę. W powietrzu unosi się woń souvlaków, steków, kiełbas, kokoretsi oraz innych mięsnych przysmaków, wszystko przyprawione z najwyższą starannością, podawane z chlebem i popijane domowym winem. Zakintyjczycy delektują się grillowanym mięsem, a w tle słychać muzykę grecką. To radosny dzień, pełen spotkań z rodziną i przyjaciółmi. Bywa, że cała wioska zbiera się w jednym gospodarstwie, co prowadzi do prawdziwego zgiełku. Oprócz zapachu dymu z grilla, powietrze wypełnia hałas rozmów. Grecy, a zwłaszcza Zakintyjczycy, to osoby bardzo rozmowne, otwarte na emocje, co sprawia, że cała atmosfera przypomina jarmark czy inne huczne zgromadzenie. Wszystko to razem tworzy niesamowity obraz greckiej gościnności, serdeczności i pasji, z jaką mieszkańcy wyspy pielęgnują swoje tradycje.

Ψυχοσαββατο

W jedno wyjątkowe święto o nazwie ψυχοσαββατο łączą się dwa dni – piątek i sobota. Piątek, który poprzedza „duchową sobotę”, znany jest jako ψυχοπαρασκευη (czyt. psichoparaskewi), choć ta nazwa jest rzadko używana. Zwykle obydwa dni określane są wspólnym mianem ψυχοσαββατο. Słowo ψυχή (czyt. psichi) oznacza duszę, a Παρασκευή (czyt. paraskewi) to piątek, zaś Σάββατο (czyt. sawato) to sobota. Można te dni porównać do polskich Zaduszek. W Grecji nie obchodzi się Dnia Wszystkich Świętych. Zaduszki to czas refleksji, modlitwy i wspomnień o zmarłych, trwający przez dwa dni. Już na dwa dni przed, kobiety przygotowują pszenicę, którą gotują, a następnie łączą z rodzynkami, sezamem i kminkiem. Tak przygotowaną mieszankę niosą do kościoła w piątek. Po mszy talerz wypełniony jedzeniem zostaje poświęcony, a później zabierany na cmentarz. Ziarna bogactwa rozsypuje się na grobie zmarłego, dzieląc się symbolicznie pożywieniem z bliskimi, którzy odeszli. Do kościoła przynoszą również kartki z imionami zmarłych, które Παπάς (czyt. papas), czyli ksiądz prawosławny, odczytuje w trakcie liturgii. W kościołach nie brakuje także wysokich, wąskich świeczek wbitych w piasek, zapalanych, by ich płomienie niosły modlitwy za dusze zmarłych ku niebu.

Dla każdego Greka tydzień, w którym obchodzą Τσικνοπέμπτη i ψυχοσαββατο, ma szczególne znaczenie. W tych dniach czuć nadchodzącą wiosnę – jest czas na refleksję, ale nie ma miejsca na smutek. Można powiedzieć, że serca Greków przepełnia głębokie przemyślenie o tym, co w życiu naprawdę ma wartość. Często mówią, że im mniej mają, tym mniej się martwią. Słowa te niosą ze sobą pewną magię i sens. Kiedy masz co jeść, masz bliskich przy sobie, szanujesz tradycję i pamiętasz o tych, którzy odeszli – masz wszystko, co najważniejsze. To z tej prostej piramidy wartości czerpią siłę do życia, pracy i bycia dobrym człowiekiem. Nie tylko na nadchodzącą wiosnę, ale i przez kolejne lata.

Romantyczne miejsca na Rodos

Rodos - raj dla zakochanych

Rodos to wyspa, która łączy w sobie romantyzm historii, natury i greckiej magii. Oto pięć miejsc na Rodos, które z pewnością rozpalą Wasze serca, podczas pobytu na wakacjach.

1. Stare Miasto Rodos

To tutaj masz wrażenie, że cofasz się w czasie. Spacery po wąskich, kamiennych uliczkach na których znajdują się liczne restauracje i kawiarnie to idealne miejsce na spędzenie czasu we dwoje.

2. Miasteczko Lindos

To miejsce, gdzie każdy spacer brzmi jak wers w wierszu o miłości. Oddalone jedynie 55km od miasta Rodos, najważniejsze stanowisko archeologiczne na Rodos, malowniczo usytuowane na skale, z dominującą cytadelą, stanowiące jedno z kluczowych miast wyspy. Małe białe domy, wąskie uliczki i restauracje, które są idealnym miejscem na romantyczną kolację.

3. Zatoka Anthonego Queena

Mała, urokliwa zatoczka, która od pierwszego wejrzenia sprawia, że serce zaczyna bić szybciej. Kamienista plaża otoczona klifami, błękitna woda i szum fal to idealne dla zakochanych.

4. Siedem źródeł:

„Epta Piges” pochodzi od siedmiu różnych źródeł słodkiej wody, które łączą się tworząc rzekę Lutani (drugą co do długości na wyspie – 17km)., która przepływa ciemnym, wąskim tunelem do sztucznego jeziora. To miejsce niczym z baśni, gdzie siedem krystalicznie czystych źródeł wypełnia przestrzeń świeżością i chłodem, które przywracają harmonię duszy. Idealne miejsce na romantyczny spacer, trzymając się za ręce, dzieląc cichą radość z chwil, które wydają się trwać wiecznie.

5. Wioska Koskinou

Malownicza wioska, która jest jedną z najstarszych miejscowości na wyspie. Wielkie, gliniane donice ozdobione kwiatami, a wokół nich wirujące rośliny, tworzące niezwykłą scenerię. To tutaj ma się wrażenie, jakby każdy krok zapraszał do zgubienia się w wąskich, brukowanych uliczkach, by na każdym rogu odkrywać nowe, zaskakujące piękno, które wprowadza w magiczny świat pełen niespodzianek i cichych zachwytów. Czy to nie idealne miejsce na romantyczny spacer?

Rodos to zdecydowanie wyspa pełna miłości i uroku, gotowa spełniać marzenia o romantyzmie. To prawdziwa oaza dla zakochanych, gdzie każde z tych miejsc sprawi, że zakochasz się jeszcze bardziej– nie tylko w sobie nawzajem, ale także w tej magicznej wyspie, a wszystkie miejsca możecie odwiedzić z nami na naszych wycieczkach.

Trzęsienia ziemi i pożary w Grecji

Trzęsienia ziemi w Grecji

Grecja to kraj sejsmicznie aktywny, ponieważ leży na styku dwóch płyt tektonicznych. Na północ od Kanału Korynckiego, na rozległej Płycie Euroazjatyckiej, natomiast Peloponez, Kreta i wyspy Morza Egejskiego leżą na mniejszej Płycie Egejskiej. Ta płyta oddala się od Euroazjatyckiej z prędkością 3 cm rocznie w kierunku południowego zachodu. Jednocześnie Płyta Afrykańska naciska na Płytę Egejską, wcinając się pod nią. Proces ten przebiega w tempie 4 cm rocznie i jest główną przyczyną trzęsień ziemi w Grecji. Drobne wstrząsy występują co kilka dni, a silniejsze co kilka miesięcy. Mówi się, że lepiej jest odczuwać kilka mniejszych niż jedno większe trzęsienie ziemi – jest to całkowicie naturalne w tym obszarze Europy.

Pewnie nie raz, będąc na wakacjach w Grecji, przeżyliście trzęsienie, o którym nie mieliście pojęcia. Jest ono odczuwalne, gdy jego siła wynosi co najmniej 3.0 w skali Richtera, lub gdy trzęsienie jest płytsze, bądź znajdujemy się blisko epicentrum. Od najmłodszych lat dzieci w greckich szkołach uczone są, jak zachować się w przypadku trzęsienia ziemi, które opisują jako wyobrażenie stąpającego olbrzyma, którego chód trzęsie ziemią. Natomiast według japońskiej legendy trzęsienie ziemi powodują sparingi sumów.

Po 1985 roku( rozszerzone w 1994 roku)  wprowadzono rozporządzenie antysejsmiczne. Dzięki temu domy budowane z myślą o tutejszych drganiach. Są one wzmacniane stalowymi prętami, które mają za zadanie wytrzymać nawet najsilniejsze trzęsienia ziemi. Jest to następstwem trzęsienia ziemi z 1953r, które nawiedziło wyspy jońskie i wyrządziło wiele strat.

Ostatnie najsilniejsze trzęsienie ziemi miało miejsce 26 października 2018 roku na obszarze morskim na południowy zachód od Zakynthos (6,8 w skali Richtera). W wyniku wstrząsów skały oderwały się od stromego klifu, pokruszyły, a następnie połączyły się z podmorską skałą, tworząc nową, malowniczą plażę Mizitres.

Jak zachować się w momencie silnie odczuwalnego trzęsienia ziemi?

Po czym poznać, że w danym momencie jest trzęsienie ziemi?  Wyobraźcie sobie, że leżycie w łóżku i ktoś tym łóżkiem zaczyna przesuwać. Coraz mocniej i mocniej. Dodatkowo wszystkie meble, lampy i rzeczy w domu zaczynają się trząść. Po chwili wszystko ustaje. To właśnie było trzęsienie ziemi.  Czasami może być to lekko odczuwalne innym razem dużo mocniej.

Jeżeli znajdujecie się w budynku, pamiętajcie, aby zachować spokój i schować się pod stołem lub biurkiem. Jeśli w pomieszczeniu nie ma mebli, pod którymi moglibyście się schować, kucnijcie jak najniżej i ochrońcie głowę oraz szyję rękami. Odsuńcie się od dużych szklanych powierzchni (okien, szklanych ścianek działowych) oraz mebli i przedmiotów, które mogą Was zranić. Pamiętajcie, aby nie wychodzić na balkon i nie oddalać się od domu.

Jeżeli znajdujecie się w skupisku ludzi (np. na wycieczce, podczas spaceru), zachowajcie spokój i pozostańcie w miejscu, aż wibracje ustaną. Nie dajcie się ponieść spanikowanemu tłumowi, ponieważ grozi to staranowaniem. Starajcie się unikać obszarów budowlanych oraz linii elektrycznych. Jeżeli posiadacie przy sobie plecak lub torebkę – zakryjcie nią głowę.

Gdyby trzęsienie ziemi zdarzyło się podczas prowadzenia auta, pamiętajcie, aby unikać mostów, wiaduktów czy tuneli. Najlepiej zatrzymać samochód na otwartej przestrzeni, tak, aby nie utrudniał ruchu innym użytkownikom dróg.

Po ustąpieniu wstrząsów dokładnie sprawdźcie, czy Wy i osoby wokół Was nie ucierpiały. Pamiętajcie, że po wystąpieniu silnego trzęsienia ziemi mogą wystąpić wstrząsy wtórne. Postępujcie zawsze zgodnie z instrukcjami władz i nie zwracajcie uwagi na plotki! Nie używajcie samochodu bez potrzeby, aby nie stać się przeszkodą w pracy ekip ratowniczych. Z telefonu stacjonarnego lub komórkowego korzystajcie tylko w wyjątkowych przypadkach, gdyż sieci telefoniczne mogą być przeciążone.

Choć nie każde trzęsienie ziemi prowadzi do powstania tsunami, zachowajcie ostrożność. Bądźcie czujni na nagłe zmiany poziomu wody – zarówno wzrost, jak i spadek, które są sygnałem ostrzegawczym. W razie takiej sytuacji niezwłocznie oddalcie się od morza i udajcie na wyższy teren. Warto pamiętać, że małe tsunami w jednym miejscu wybrzeża może przekształcić się w dużo większe zjawisko oddalone o kilka kilometrów.

Zachowajcie odpowiednią odległość od brzegu, ponieważ tsunami to nie pojedyncza fala, lecz seria fal. Wróćcie dopiero wtedy, gdy odpowiednie służby ogłoszą, że nie ma już zagrożenia. Nie próbujcie podchodzić do brzegu w celu oglądania nadchodzących fal, ponieważ może to być już za późno na podjęcie działań w celu uniknięcia niebezpieczeństwa.

Jeżeli chcecie sprawdzić siłę trzęsienia ziemi to polecamy Wam aplikacje: Greece Earthquakes, Eartquake Network, My earthquake Alerts.

Pożary

Niestety pożary w Grecji przy wysokich temperaturach – jakkolwiek by to brzmiało – są normalne. Służby w Grecji są bardzo dobrze przygotowane na ewentualne pożary. Często przy wyższych temperaturach obowiązują obostrzenia w przemieszczaniu się po danym obszarze mające na celu bezpieczeństwo mieszkańców jak i turystów. Gdy wybucha pożar zazwyczaj jest to w miejscach oddalonych od miejscowości turystycznych, w miejscach zalesionych, gdzie występuje największa susza.

Przepisy jasno mówią, aby w okresie letnim nie palić trawy i gałęzi, nie organizować grillów ani ognisk na świeżym powietrzu w lesie lub w miejscach, gdzie latem występuje sucha trawa. Należy unikać prac, które mogą spowodować pożar (np. spawania, używania koła lub innych narzędzi wytwarzających iskry). Pamiętajcie, aby nie wyrzucać zapalonych papierosów i nie zostawiać śmieci w lesie. Gdy panuje susza i wysokie ryzyko zagrożenia pożarowego, służby w Grecji mogą ograniczyć dostęp do niektórych miejsc (np. zalesionych obszarów).

Jeżeli podczas Waszego pobytu na wakacjach wybuchł pożar, prosimy o zachowanie spokoju, a także o dbanie o bezpieczeństwo i wyrozumiałość wobec służb.

Media często podkolorowują sytuację i wykorzystują dramatyczne narracje, które mają na celu wywołanie strachu wśród społeczeństwa. W przypadku różnego rodzaju kataklizmów, często zamiast rzetelnej informacji, widzimy nadmierne emocjonalne akcentowanie szczegółów, co może prowadzić do niepotrzebnego paniki. Zawsze słuchajcie się służb na miejscu.

Gdy tylko zauważycie pożar:

NATYCHMIAST zadzwońcie do Straży Pożarnej (tel. 199) i podajcie jasne informacje o:

  • lokalizacji i dokładnym miejscu, w którym się znajdujecie,

  • lokalizacji, dokładnym miejscu i kierunku pożaru,

  • rodzaju spalanej roślinności.

Podczas wystąpienia kataklizmów naturalnych w pobliżu miejsca, w którym będziecie się aktualnie znajdować, służby Greckie wysyłają alerty na telefon.  Pamiętajcie aby nie panikować i zawsze słuchać poleceń lokalnych władz. 

Poniżej zostawiamy Wam również filmiki zamieszczone przez ochronę cywilną Grecji:

Kumkwat – z tego słynie Korfu!

Cytrusowe maleństwo z eksplozją smaków!

Kumkwat to to z czego słynie wyspa Korfu. Jest on używany w wielu lokalnych potrawach i przysmakach, i jest to również MEGA opcja na pamiątki z korfickich wakacji. Ale do czego go stosują?

Oto kilka przykładów popularnych lokalnych produktów przygotowywanych z tej małej pomarańczki:

📍 Konfitura z kumkwatu – to coś dla fanów słodkich śniadań. Kumkwat jest często używany do przygotowania pysznych konfitur, które są popularnymi dodatkami do śniadania lub deserów!

📍 Likier kumkwatowy: jest on wyjątkowo popularny w regionie. Ma on intensywny smak kumkwatu i jest doskonałym dodatkiem do drinków lub po prostu kieliszeczek do ciasta i degustacji jako aperitif. Są też dostępne tzw. Mocktaile czyli wersje bezalkoholowe

📍 Kandyzowany kumkwat: chyba jeden z najbardziej popularnych słodyczy wyspy James’a Bonda! Super sprawdza się jako mini przekąska jeśli macie ochotę na małe co nieco

Podsumowując kumkwaty są znane z intensywnego smaku i aromatu, który dodaje wyjątkowego charakteru potrawom. Słyną również z tego, że są bogate w witaminę C i antyoksydanty, co sprawia, że są cenione zarówno ze względu na walory smakowe, jak i zdrowotne.

A My, gdzie smakujemy tego owocowego cuda? Na Naszej Magii Korfu (w każdej wersji wycieczki)!

Więc Kochani, zapiszcie sobie ten post lub podeślijcie komuś kto wybiera się na Korfu i dobrego smakowania!
A kto już był na Korfu zdradźcie nam jak Wasze smakowe wrażenia pod skosztowaniu?