Tsoureki, grecki chlebek wielkanocny.
Wielkanoc w Grecji to długo wyczekiwane święta, na które czekają wszyscy! Tak jak w Polsce cały rok czekamy na Boże Narodzenie, tak Grecy wyczekują Paschy, czyli święta Wielkiej Nocy. Na ten specjalny czas przygotowywane są wielkanocne przysmaki. Jednym z nich jest tsoureki, czyli delikatny chlebek, wypiekany na tę okazję.
Nie ma świąt bez tsoureki!
W każdym greckim domu na Wielkanoc można poczuć zapach słodkiego, tradycyjnego chleba tsoureki (τσουρέκι). Dla wielu Greków Wielkanoc bez tego przysmaku byłaby niczym Wigilia bez karpia dla niejednego Polaka. Tsoureki wypieka się zwykle w Wielki Czwartek i zjada po nocnej liturgii zmartwychwstania i w Niedzielę Wielkanocną.
Tsoureki tworzą trzy, symbolizujące Trójcę Świętą, warkocze z puszystego ciasta drożdżowego. Miękka, zarumieniona skórka skrywa bogaty smak i wyrazisty aromat, który tsoureki zawdzięcza przede wszystkim dwóm niezwykłym składnikom jakimi, jakimi są mastiha oraz mahlep.
Mastiha (μαστίχα) to aromatyczna żywica z drzewa mastyksowego, nazywanego też pistacją kleistą. Niezwykłe właściwości mastihy znali już starożytni Grecy, a współcześnie jej charakterystyczne właściwości wykorzystywane są w produkcji greckich likierów, lodów, deserów, ciast, olejków, kadzideł czy nawet gum do żucia. Grecy mastihę nazywają Łzami Chios, gdyż to właśnie ta egejska wyspa jest głównym miejscem pochodzenia żywicy z drzew mastyksowych.
Mahlep (μαχλέπι) to natomiast suszone i mielone nasiona wiśni wonnej, która rośnie w rejonie morza Śródziemnego. Mahlep ma słodkawy posmak, nieco zbliżony do gorzkich migdałów i wiśni. Znany jest nie tylko w Grecji, ale przede wszystkim w wieku krajach Bliskiego Wschodu (m.in. Iran, Turcja, Syria), gdzie kiedyś, nim powszechnie zaczęto wykorzystywać go jako popularną przyprawę do wypieków, służył także do produkcji perfum. Zarówno mastihę, jak i mahleb, można kupić także w Polsce, w wielu sklepach z przyprawami wschodnimi.
W odróżnieniu od wielu innych greckich przepisów na Wielkanoc – na przykład tych na pieczoną jagnięcinę czy tradycyjną zupę z jagnięcych podrobów (magiritsa/μαγειρίτσα) – przygotowanie tsoureki jest stosunkowo proste i szybkie.
Przepis na chlebek
W ostatnich latach greckie gospodynie są coraz bardziej kreatywne i dziś w Grecji natrafić można na tsoureki nadziewane lub przyozdabiane różnymi polewami. My jednak, na dobry początek i chcąc zachęcić Was do spróbowania swoich sił w greckiej kuchni, zdecydowaliśmy się podać klasyczny i sprawdzony przez nas przepis na ten niebywały przysmak.
Składniki (na dwa bochenki)
- 1 kilogram mąki
- ½ szklanki wody
- 50 gram świeżych drożdży
- 1 szklanka mleka
- 250 gram stopionego masła
- 1 łyżeczka zmielonej mastihy
- 1 łyżeczka mahlepi
- 1 szklanka cukru
- 1 łyżeczka cukru waniliowego
- Skórka z 1 małej pomarańczy
- 4 jajka
- 1 łyżeczka soli
Polewa
- 1 żółtko
- Zmielone migdały lub sezam
Przygotowanie
W dużej misce wymieszaj mąkę (ok. 150 gram), wodę oraz drożdże. Ugnieć ciasto rękami, po czym odłóż je na ok. 15 minut.
W międzyczasie wymieszaj w garnku mleko, masło (ok. 125 gram), zmieloną mastihę, mahlep, cukier, cukier waniliowy oraz skórkę pomarańczową. Podgrzewaj wszystko na małym ogniu oraz mieszaj aż do rozpuszczenia masła i połączenia wszystkich składników. Po podgrzaniu (nie zagotowaniu!) odstaw garnek do ostygnięcia na 10-15 minut, a następnie dodaj jajka oraz sól i dobrze wymieszaj.
Przy pomocy miksera połącz drożdże wraz ze składnikami z garnka. Podczas miksowania stopniowo dodawaj też przesianą mąkę, a potem pozostałą część masła. Jeśli nie korzystasz z miksera, ugniataj wszystko przez około 15 minut.
Uzyskane ciasto powinno być zbite, gładkie i lśniące, nie przylegać do miski ani rąk. Odłóż je do miski, przykryj ręcznikiem kuchennym i pozostaw na 1,5-2 godziny aż urośnie.
Gdy po upływie czasu ciasto zwiększy swoją objętość raz jeszcze ugnieć je rękami i podziel na 2 części, a każdą z nich dodatkowo na 3 kolejne kawałki równej wielkości.
Weź pierwszą część ciasta i uformuj każdy z 3 kawałków pasy długie na ok. 50 cm i szerokie na ok. 5 cm. Umieść je na papierze do pieczenia, połącz na końcu, a następnie zapleć w jeden warkocz. Taki sam warkocz uformuj z drugiej części ciasta.
Połóż dwa warkocze na oddzielnych blachach, przykryj ręcznikiem i pozostaw do wyrośnięcia na ok. 1,5-2 godziny.
Rozgrzej piekarnik do temperatury 180-200°C, a następnie włóż do niego tsoureki, wcześniej posmarowane żółtkiem oraz posypane sezamem lub migdałami. Piecz chleb przez ok. 25-30 minut, aż uzyska zarumienioną, złocistą barwę. Gdy tsoureki całkowicie ostygnie możesz udekorować je dodatkowo wielkanocnymi jajami pomalowanymi na czerwono.
Smacznego, καλή όρεξη!
Poznaj Magic Tours!
Więcej informacji: www.magictours.pl
Ta słodka i twarda masa to typowy, lokalny wyrób, który zakupicie w małych sklepikach (także tych turystycznach), w większych supermarketach oraz w piekarniach. Często są pakowane w małych porcjach, idealne do skosztowania.
